۱۰ راه برای پیشگیری از آزار جنسی در محیط کار

در سال‌های اخیر به‌خصوص پس از موجی که در آمریکا با هشتگ #MeToo به راه افتاد، مشخص شد که تعداد آزارهای جنسی در محیط کار بسیار بیشتر از حد تصور ما بوده است.

بعد از انتشار هزاران روایت در مورد آزاردیدگانی که در محیط کار مورد آزار جنسی قرار گرفته بودند، تحقیقی از بی‌بی‌سی در بریتانیا نشان داد که نیمی از زنان و یک‌پنجم مردان در محل کار یا تحصیل مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند.

این آمار وحشتناک حاکی از این بود که فرهنگ‌سازی در شرکت‌ها برای پیشگیری از آزار جنسی در محیط کار بسیار ضعیف بوده و باید فکری جدی در مورد پیشگیری از این اتفاق شوم کرد.

واضح است که امروزه شرکت‌ها باید فرهنگ و سیاستی را در شرکت جاری کنند که طی آن نگرانی در مورد آزار جنسی در محیط کار به حداقل برسد و در صورت وقوع آزار، فرد آزاردیده بداند که با شخص خاطی با قاطعیت برخورد، و از وقوع حوادث مشابه در آینده جلوگیری خواهد شد.

از آن‌جایی که به خاطر مسائل فرهنگی مطرح کردن چنین سیاست‌هایی در سازمان‌های ایران دور از ذهن و تقریبا بی‌سابقه است، راهی که ما در ایران باید برای رسیدن به محیطی عاری از آزار جنسی طی کنیم طولانی‌تر و سخت‌تر است.

برای راحت‌تر کردن این راه خط‌مشی‌ای در نظر گرفتیم که به‌راحتی می‌توان آن را با هر سازمان و صنعتی تطابق داد.

با استفاده از این ۱۰ راه می‌توانید از وقوع آزار جنسی در محیط کار و شرکت‌تان پیش‌گیری کنید.

1. تعریف «آزار جنسی» را بدانید

در ابتدا همه کارمندان باید بفهمند که منظور از آزار جنسی چیست. در اینجا چند نمونه از آزار جنسی را مثال می‌زنیم:

• هر نوع شوخی‌های ناخواسته، حرکات، کلمات توهین‌آمیز و نظر دادن در مورد ظاهر و پوشش فرد.
• لمس کردن و هرگونه تماس بدنی دیگر مانند خاراندن یا گذاشتن دست پشت همکار، حلقه کردن دست دور کمر کارمند و رفتارهای این‌چنینی.
• درخواست‌های مکرر برای برقراری ارتباط عاطفی یا جنسی از فردی که قبلا این درخواست‌ها را رد کرده است.
• ارسال هرنوع تصویر یا محتوای غیرمتعارف و جنسی برای همکار.
• نمایش هرگونه تصویر یا شی‌ء تلقین‌کننده موضوعات جنسی.
• پخش موسیقی‌های تلقین‌کننده جنسی.

2. آموزش‌های مربوط به آزار و اذیت و رفتار تبعیض‌آمیز را در محل کار خود بگنجانید

برای پیش‌گیری از وقوع آزار جنسی در محیط کار، آموزش منظم و مستمر مرتبط با این موضوع را برای کارکنان و سرپرستان الزامی کنید. به صورت سالانه یا بر حسب نیاز، آموزش‌های تکمیلی و به‌روز شده نیز باید برای همه در نظر گرفته شود.

3. مطمئنن باشید که محل کار شما دارای یک سیاست در مورد آزار جنسی است

سازمان شما باید خط‌مشی آزار جنسی در محل کار را منتشر و اطمینان حاصل کند که همه کارکنان با آن آشنا هستند. این خط‌مشی باید شامل رویه‌های شفاف افشاگری و گزارش‌دهی باشد. اگر از چنین سیاستی در محل کار خود بی‌اطلاع هستید، با مدیر خود در مورد اجرای آن صحبت کنید.

4. آگاهی را افزایش دهید

موثرترین روش پیش‌گیری، آگاهی است. اشخاصی که از رفتارهایی آگاه هستند که می توان آن‌ها را به عنوان آزار و اذیت تعبیر کرد، احتمال کمتری دارد که چنین رفتاری داشته باشند و بیشتر متوجه هر شکلی از آزار و اذیت می‌شوند. این ارزیابی کوتاه به کارکنان کمک می‌کند تا درک خود را از آزار جنسی در محیط کار اندازه‌گیری کنند.

5. برای گزارش آزار جنسی در محیط کار رویه‌های واضحی داشته باشید

همه کارکنان باید احساس راحتی کرده و هر رفتاری را که باعث ناراحتی آن‌ها یا سایر کارکنان می‌شود گزارش کنند. یکی از چیزهایی که از روایت‌های آزار اخیر آموخته‌ایم این است که کارمندان به جای گزارش دادن رفتار نامناسب همکاران در محل کار، رفتارهای آن‌ها را نادیده گرفته یا لاپوشانی کرده‌اند.

6. رفاه کارکنان را در جلسات بررسی و ارزیابی‌ها بگنجانید

این نوع جلسات چیزی بیش از فرصتی برای بررسی عملکرد و دستاوردهای کارکنان شماست. چنین جلساتی می‌تواند فراهم کردن فضا به کارکنان و فرصت دادن به آن‌ها برای ارائه گزارش در مورد کارمند یا کارمندهایی باشد که باعث آزار آن‌ها یا دیگر همکاران شده است.

7. هرنوع ادعا یا نگرانی را سریعا پیگیری کنید

هر موردی که در آن کارمندی در مورد آزار جنسی یا نگرانی درباره وقوع آزار در آینده با شما صحبت می‌کند باید سریعا پیگیری شود. رویه‌های شفاف موجود باید اجازه دهد که نگرانی‌ها به سرعت و به شکلی کارآمد مطرح شود.

8. برای رسیدگی به موارد شکایت، یک مسئول اختصاصی تعیین کنید

آیا محل کار شما یک کارمند اختصاصی دارد که مسئول رسیدگی به نگرانی‌های مربوط به آزار جنسی باشد؟ در یک کسب‌و‌کار کوچک یا متوسط، مسئول چنین کاری یکی از کارمندان منابع انسانی خواهد بود، در حالی‌که در یک سازمان بزرگ‌تر باید یک کارمند اختصاصی برای رسیدگی به نگرانی‌های کارکنان (در همه زمینه‌ها و نه فقط حوزه آزار و اذیت) وجود داشته باشد.

9. سیاست عدم تحمل

ناگفته نماند که باید یک خط مشی شفاف و شفاف در قبال آزار جنسی در سازمان شما وجود داشته باشد.

صرف نظر از موقعیت و سطح یک کارمند در سازمان، اگر او در مورد آزار و اذیت جنسی یک همکار یا کارمند مجرم شناخته شود، بدون هیچ مماشاتی باید با او برخورد شود. در صورت لزوم حتی باید مراتب را به مراجع انتظامی و قضایی خبر دهید.

10. امنیت کارمندان را در نظر بگیرید

اگر کارمندی احساس کند که توسط کسی مورد آزار قرار گرفته یا نگرانی‌های در مورد رفتار آزاردهنده او داشته باشد، باید بتواند بدون نگرانی بلافاصله دغدغه خود را با مسئولین مربوطه مطرح کند.

خط‌مشی شرکت شما باید اهمیت محرمانه بودن مشخصات کارمندان آزاردیده را برجسته کند تا بتوانند نگرانی خود را بدون ترس از هرگونه عواقب منفی سریعا مطرح کنند.